Maria Klassenberg. Choreografie domowe

Performans trwa!

Bądź jak Maria Klassenberg. Współtwórz performans “Choreografie domowe”.

Zobacz performans, który odbył się 31 maja 2020 roku na Facebooku TR Warszawa i Volksbühne Berlin (>link<)

Ta radykalna artystka wizualna i performerka działająca od lat 70-tych ubiegłego wieku tworzyła wszystkie swoje performanse w domu. Ich świadkami byli przyjaciele i najbliżsi, zobowiązani obietnicą milczenia. W “Choreografiach domowych” może wziąć udział każdy i każda. Uczestnicy i uczestniczki odtworzą performans na żywo we własnych mieszkaniach, zgodnie ze wskazówkami artystki.

Aby wziąć udział w performansie wystarczy zgłosić się przez formularz (>link<), zalogować się na platformę Zoom i podążać za instrukcjami. Działanie rozpoczną aktorzy TR Warszawa Jan Dravnel i Justyna Wasilewska wraz z aktorami Volksbühne Berlin: Sarah Franke oraz Danielem Nerlichem. Na Zooma zapraszamy też uczestników pragnących wziąć bierny udział w wydarzeniu.
Cały performans będzie transmitowany na żywo na Facebooku TR Warszawa i Volksbühne Berlin, a jego zapis wideo znajdzie się w planowanym spektaklu i wystawie poświęconej twórczości Marii Klassenberg.

Reżyserka Katarzyna Kalwat o performansie:
“Maria Klassenberg. Choreografie domowe” to humorystyczny, krytyczny komentarz do obecnej sytuacji zalecanej izolacji. Uwięzione i uwięzieni wskutek pandemii artystki i artyści włączają się w internetową nadprodukcję, która ma uprawomocnić ich istnienie, twórczość i status zawodowy. “Maria Klassenberg. Choreografie domowe” są artystycznym sprzeciwem wobec przymusu ciągłego tworzenia i afirmacją odpoczynku. Chcemy zatrzeć granice pomiędzy rolami twórców i odbiorców, między teatrem a współczesną technologią.

Kim jest Maria Klassenberg?

Artystka wizualna i performerka Maria Klassenberg nie istniała, została wymyślona. Powołała ją do życia w marcu 2019 roku reżyserka Katarzyna Kalwat z grupą współpracujących twórców i twórczyń, którzy rekonstruują jej biografię, spuściznę twórczą i archiwum. Być fikcją to jednak nie to samo, co nie być prawdą. Nieistnienie Klassenberg symbolizuje wszystkich odrzuconych, wybitnych bohaterów i bohaterki polskiej awangardy, których twórczość znajduje się poza oficjalnym obiegiem artystycznym.
Spuścizna Marii Klassenberg została objęta opieką kuratorską przez krytyczkę i historyczkę sztuki, Andę Rottenberg. W realizację tego wieloetapowego projektu artystycznego biorą udział performerki, performerzy, aktorki, aktorzy, artystki i artyści wizualni współpracujący z Galerią Raster oraz krytycy, krytyczki, kuratorki i kuratorzy sztuki, którzy uwierzytelniają istnienie bohaterki. “Archiwum Marii Klassenberg, 1970-1980” odtworzone zostało przez Anetę Grzeszykowską, artystkę wizualną związaną z Galerią Raster, która przygotowywała archiwum Marii Klassenberg we współpracy z Janem Smagą. Kolejne odsłony projektu wokół biografii i twórczości Marii Klassenberg mają formę instalacji teatralnych, przeznaczonych do prezentowania w przestrzeni galeryjnej. Ich koncepcja rozwijana była podczas rezydencji artystycznej reżyserki Katarzyny Kalwat w Paryżu w 2018 roku, w ramach konkursu Instytutu Francuskiego i Cité Internationale des Arts w Paryżu, gdzie nad profil artystyczny twórczości Klassenberg zaproponowała Jagna Ciuchta, a pokaz kończący rezydencję Kalwat odbyła się na Akademii Sztuk Pięknych w Paryżu.

MARIA KLASSENBERG. EKSTAZY

Pierwsze pokazy spektaklu-instalacji-wystawy work in progress “Maria Klassenberg. Ekstazy” odbyły się w Centrum Sztuki Współczesnej Zamku Ujazdowskim w marcu 2019 (w ramach Generation After. Showcase organizowanego przez Nowy Teatr w Warszawie) oraz czerwcu 2019 roku (w ramach spotkania przedstawicielek i przedstawicieli kongresu SIBMAS – międzynarodowego stowarzyszenia instytutów, bibliotek, muzeów i archiwów teatralnych i performatywnych).

Autorką koncepcji i reżyserką “Maria Klassenberg. Ekstazy” work in progress była Katarzyna Kalwat, autorem tekstu i dramaturgiem – Beniamin Bukowski, a scenografię, kostiumy i światło stworzyła Anna Tomczyńska. W spektaklu-wystawie-instalacji udział wzięły: Natalia Kalita (aktorka TR Warszawa), Urszula Kiebzak (aktorka Narodowego Starego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej) oraz kuratorka i historyczka sztuki, Anda Rottenberg. Asystentką Katarzyny Kalwat i inspicjentką była Karolina Gębska, zaś pokazy work in progress wyprodukowała Marta Kuźmiak. “Maria Klassenberg. Ekstazy” work in progress powstały we współpracy z kuratorką Joanna Zielińską, związaną obecnie z belgijskim muzeum sztuki współczesnej M HKA oraz Anną Grzelewską. Na wystawie towarzyszącej spektaklowi work in progress prezentowane było “Archiwum Marii Klassenberg, 1970-1980”, którego koncepcję oraz scenariusz stworzyła i opracowała Aneta Grzeszykowska we współpracy z Janem Smagą. W pracach Marii Klassenberg (archiwum) wzięli udział performerka Anna Rutkowska i performer Wojciech Żera.

Finalnym etapem projektu będzie międzynarodowa premiera spektaklu “Maria Klassenberg. Ekstazy” połączonego z wystawą prac artystki. Projekt współprodukują TR Warszawa i Volksbühne z Berlina w ramach festiwalu POSTWEST. Pierwotnie premiery spektaklu miały odbyć się 27 maja 2020 roku w Berlinie i jesienią 2020 w Warszawie. Ze względu na pandemię COVID-19 premiera koprodukcji TR Warszawa i Volksbühne została przesunięta i jest planowana na sezon 2020/2021.

Organizowany przez Volksbühne ze środków Kulturstiftung des Bundes międzynarodowy festiwal artystyczny POSTWEST prezentuje wybrane produkcje teatrów z Europy środkowo-wschodniej. Spektakle badają konflikty, koncepcje i stereotypy narosłe wokół dawnego podziału na Wschód i Zachód.

Plakat/grafiki autorstwa Grzegorza Laszuka na podstawie Archiwum Marii Klassenberg Anety Grzeszykowskiej.