Kagel / Poppe / Sci-fi retro – koncert zapowiadający Warszawską Jesień

Motywem przewodnim tegorocznego festiwalu Warszawska Jesień będą muzyka i język. W końcu – muzyka jest językiem, ale i język niesie własną muzykę. W festiwalowych koncertach oba te żywioły będą przeplatać się na różne sposoby. Zapraszamy na koncert Fundacji Muzycznej “Harmonie i hałasy”, który zapowiada festiwal!

W pierwszej, kameralnej części wydarzenia trio fortepianowe w składzie Adam Kośmieja (fortepian), Anna Kwiatkowska (skrzypce) i Mikołaj Pałosz (wiolonczela) zaprezentuje pierwsze w Polsce wykonania utworów Mauricio Kagela i Enno Poppe.
Drugą część stanowią dwa prawykonania – multimedialne projekcje filmów z muzyką na żywo z wykorzystaniem mediów elektronicznych w duchu sci-fi retro. Pierwszym będzie Live-Foley na zespół i wideo w wykonaniu Kuby Krzewińskiego (muzyka) i Aleksandry Chciuk (wideo) i zespołu młodych amatorów.
W części Sci-fi retro Wojciech Błażejczyk (gitara, elektronika), Sławomir Wojciechowski (kompozytor) oraz Rafał Zapała (elektronika) zaprezentują prawykonanie trzech kompozycji w ramach Hommage à Georges Méliès. Muzyka wykonywana będzie na żywo do niemych filmów wizjonera, którym był Méliès.

PROGRAM

Część I – Kameralnie
● Mauricio Kagel – Trio n. 2 in einem Satz* (15’)
● Enno Poppe – Trauben* (15’)

Flow unit 3: Adam Kośmieja (fortepian), Anna Kwiatkowska (skrzypce), Mikołaj Pałosz (wiolonczela).

[Przerwa]

Część II – Sci-fi retro
Kuba Krzewiński (muzyka) / Aleksandra Chciuk (wideo) – Live-Foley** (15’) na zespół wykonawców nieprofesjonalnych z przedmiotami dźwiękowymi pod kierunkiem kompozytora, media elektroniczne i projekcję filmową;
Wojciech Błażejczyk, Sławomir Wojciechowski, Rafał Zapała – Hommage à Georges Méliès** (30-35’), muzyka wykonywana na żywo do filmów Mélièsa: Voyage dans la lune (Podróż na Księżyc, 1902); Voyage à travers l’impossible (Podróż do krainy niemożliwości, 1904); L’Éclipse du soleil en pleine lune (Zaćmienie Słońca w pełni Księżyca, 1907) oraz fragmentów starych filmów innych autorów.

Wojciech Błażejczyk (gitara, elektronika), Anna Kwiatkowska (skrzypce), Mikołaj Pałosz (wiolonczela), Sławomir Wojciechowski, Rafał Zapała (elektronika), grupa młodzieży szkół warszawskich.

* pierwsze wykonanie w Polsce
** prawykonanie

Koncert Fundacji Muzycznej “Harmonie i hałasy” organizowany jest we współpracy z międzynarodowym festiwalem muzyki współczesnej Warszawska Jesień.

 

>Koncert będzie streamowany na żywo na kanale YouTube fundacji Harmonie i hałasy.<

 

 

WIĘCEJ O KOMPOZYCJACH

MAURICIO KAGEL

Urodzony w Buenos Aires argentyńsko-niemiecki kompozytor Mauricio Kagel (1930-2008), to jedna z najważniejszych i najbardziej oryginalnych postaci muzyki współczesnej. W roku 1957 wyjechał do Kolonii i osiadł tam na stałe. Jego nazwisko wiąże się z teatrem instrumentalnym – artystyczną formą, w którym sceniczne zachowania wykonawców tworzą pewną całość wraz z wydobywanymi przez nich dźwiękami. Utwory Kagela – zarówno te przeznaczone dla sceny oraz realizowane przez niego samego filmy muzyczne, jak formy czysto koncertowe – w większości odnoszą się do rozmaitych zjawisk kultury, faktów politycznych i historycznych. Nierzadko też bywają niekonwencjonalnie prowadzonym dialogiem z postaciami, nurtami i pojęciami, jakie kształtowały historię muzyki zachodniej. Do tej kategorii należy powstałe w roku 2001 drugie z trzech napisanych przez niego triów fortepianowych. Odnajdziemy w nim charakterystyczne dla jego twórczości połączenie groteski, absurdu z niepokojem, nawet grozą. Komentatorzy utworu nierzadko łączą jego specyficzny klimat z datą ukończenia utworu, która przypadła w dzień ataku na World Trade Center. Dowiedziawszy się o zamachu, Mauricio Kagel zrezygnował z zamiaru rozbudowania Tria do formy wieloczęściowej dodając do tytułu określenie “in einem Satz” (“w jednej części”).

ENNO POPPE

Niemiecki kompozytor i dyrygent Enno Poppe (ur. 1969) zyskał ogromne uznanie dzięki wirtuozerii, energii oraz pomysłowości, z jaką realizuje swoje nadzwyczaj wyrafinowane koncepcje twórcze. Jego utwory cechuje złożoność, prawie zawsze odnajdziemy w nich mikrotonowość, nieregularne i nieustannie zmienne rytmy. Rezultaty stosowanych przez Poppego procedur są jednak dalekie od “mózgowości” – niemiecki twórca tworzy muzykę żywa i ekscytującą. Przezwyciężywszy ogromne nieraz trudności techniczne wykonawcy jego utworów zgodnie przyznają, że bynajmniej nie są one celem samym w sobie, lecz służą dziełu zgodnemu z naturalnymi psychiczno-biologicznymi predyspozycjami i muzykalnością. Efektownym tego przykładem jest powstałe w latach 2004-2005 trio Trauben (“grona”) na fortepian, skrzypce i wiolonczelę. Krótki motyw stanowiący punkt wyjścia utworu (akord fortepianu i glissando skrzypiec) jest jakby poddawany oglądowi z różnych miejsc i w zawrotnie zmieniającej się perspektywie. Migawki łączą się w tytułowe “grona”, powstają nawarstwienia, wyłaniają się melodie, muzyka zmierza do kulminacji fortissimo. Można odnieść wrażenie, że dane jest nam obserwować z bliska działanie niezwykle rozwiniętego organizmu.

_______

LIVE-FOLEY

Kuba Krzewiński (kompozytor) / Aleksandra Chciuk (wideo) oraz zespół młodych amatorów
Foley (także bruitage, Geräuchemachen) to sztuka nagrywania efektów dźwiękowych do filmów na etapie postprodukcji. Są to dźwięki takie jak: ślady kroków, szeleszczenie ubrań, brzęczenie naczyń, otwieranie drzwi i trzaskanie oraz łamanie szkła i inne.
Utwór nawiązuje będzie do sztuki foley przetwarzając ją w nieoczywisty sposób. Młodzi wykonawcy na żywo udźwiękowili film stworzony przez artystkę audiowizualną, Aleksandrę Chciuk. Nie jest to jedynie wierne naśladowanie elementów obecnych w warstwie wizualnej – we fragmentach utworu zadaniem muzyków-amatorów jest tworzenie własnych wyobrażonych dźwięków. Podobnie jak zawodowi artyści foley, młodzi muzycy mają do dyspozycji rozmaite przedmioty codziennego użytku oraz proste instrumenty perkusyjne. Utwór zawiera fragmenty całkowicie zakomponowane oraz fragmenty pozostawiające swobodę wykonawcom. Tematyka filmu nawiązuje do wyobrażeń przyszłych podróży kosmicznych, jakie odnaleźć można w filmach powstałych na początku XX wieku.


HOMMAGE À GEORGES MÉLIÈS

Wojciech Błażejczyk, Sławomir Wojciechowski, Rafał Zapała
Hommage to kompozycja zbiorowa na skrzypce, wiolonczelę, gitarę elektryczną, media elektroniczne i projekcję filmową (oryginalne filmy nieme i materiały wideo przygotowane przez kompozytorów). Georges Méliès (1869-1938) był jednym z najważniejszych pionierów kina, genialnym wynalazcą rozmaitych trików filmowych. Dzieła francuskiego twórcy również dziś zachwycają fantazją i dowcipem. W tych jego filmach, które dziś zaliczylibyśmy do gatunku science fiction, Méliès nadzwyczaj lekko traktował kwestię naukowego prawdopodobieństwa – dzięki czemu absurd opowiadanych przez niego historii z biegiem lat staje się jeszcze bardziej zabawny.
W złożonym przez trzech kompozytorów muzycznym hołdzie dla Mélièsa wykorzystane zostaną trzy jego krótkie filmy traktujące o przestrzeni kosmicznej i podróżach międzyplanetarnych. Są to Podróż na Księżyc z roku 1902 (kompozytor – Wojciech Błażejczyk), Podróż do krainy niemożliwości (1904, kompozytor – Sławomir Wojciechowski) i  Zaćmienie Słońca w pełni Księżyca (1907, kompozytor – Rafał Zapała). Utwory ilustrujące (bądź kontrapunktujące) projekcję filmów składają się na kompozycję zbiorową, która jest częścią programu koncertowego pod nazwą “Sci-fi retro”, poświęconego snutym ponad sto lat temu (z humorem lub na serio) fantazjom o innych planetach.

 

________

 

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, w ramach programu „Zamówienia kompozytorskie”, realizowanego przez Instytut Muzyki i Tańca.